सुर्तिजन्य पदार्थ नियन्त्रण तथा नियमन गर्ने ऐन तत्काल संसोधन गर्न माग

राजधानी समाचारदाता
काठमाडौ २९ कातिक
सुर्तिजन्य बस्तुहरुको उत्पादन एवं कारोबारमा संलग्न व्यवसायीहरुले सरकारले लागु गरेको ुसुर्तिजन्य पदार्थ नियन्त्रण तथा नियमन गर्ने ऐनु एकदमै अव्यवहारिक भएको भन्दै तत्काल संसोधन गर्न माग गरेका छन ।
व्यवसायी एवं सरोकारवालाहरुसँग परामस्र नलिईकन सरकारले एकतर्फि ढंगले गत १८ कातिक देखि लागु हुनेगरि जारी गरेको सो ऐनले उत्कापदक कृर्षकदेखि स्वदेशी
उद्योगमा गम्भिर असर परेको भन्दै उनीहरुले ऐन तत्काल संसोधन गर्न माग गरेका हुन । मंगलबार राजधानीमा आयोजित ुसो ऐनको अब्यवहारिक्ता र त्यसबाट सरोकारवालाहरुमा पर्न सक्ने असरबारेु छलफल कार्यक्रममा सहभागी व्यवसायीहरुले सरकारसँग सो माग गरेका हुन ।
सुर्य नेपालका कर्पोरेट उपाध्यक्ष एवं महाप्रवन्धक रबि केसीले सरकारले लागु गरेको सुर्तिजन्य पदार्थ नियन्त्रण तथा नियमन गर्ने ऐनु एकदमै अव्यवहारिक र स्वदेशी उद्योग मारा भएको दावी गर्दै सुर्तिजन्य बस्तुहरु उत्पादन गर्ने कम्पनीले अनिवार्य सुर्तिजन्य पदार्थको प्याकेटमा ७५ प्रतिशत भाग ढाक्नेगरि डरलाग्दो एवं चेतावनीमुलक सन्देश प्रकाशित गर्नुपर्ने कार्यले कारोबारमा संलग्न सम्पूर्ण व्यवसायी मर्कामा परेको बताए । मुलुकका अधिकाँश व्यक्तिलाई धुर्मपान हानिकारक पदार्थ हो भन्ने जानकारी हुँदाहुँदै पनि उनीहरुले स्वविवेक प्रयोग गरेको यथार्थ हामीसँग भएको भन्दै उनले चुरोटका बट्टामा ७५ प्रतिशत भाग ढाक्ने चेतावनीमुलक सन्देश प्रकाशित गर्नुपर्ने नियम एकदमै अव्यबहारिक भएको बताए । हाल स्वदेशी चुरोट उत्पादक उद्योगबाट मात्र राज्यलाई वार्षिक १० अर्ब राजश्व आम्दानी हुने गरेको जानकारी गराउँदै उनले राज्यलाई यति धेरै राजश्व बुझाउने उद्योगलाई सो ऐनले बन्द गराउने प्रयास गरेको बताए । अहिलेसम्म व्यवसायीलाई के कस्तो तस्बीर राख्ने भन्ने बारे सरकारले कुनै जानकारी नगराएको बताउँदै केसीले भने ु स्वदेशी उद्योगले आफ्ना उत्पादनको बट्टामा ७५ प्रतिशत भाग ढाक्नेगरि डरलाग्दो एवं चेतावनीमुलक तस्बीर प्रकाशित गर्न थालेपछि उपभोक्ताले विदेशी उत्पादन प्रयोग गर्न थाल्ले छन ु । यसले मुलुकको राजश्व गुम्नुका साथै देशको पैसापनि धमाधम बाहिर जाने उनको दावी छ । सरकारले व्यवसायीलाई पर्ने असरका बारेमा बेवास्ता गरि सो ऐन कार्यन्वयन गराएमा वैद्य रुपमा उद्योग साचालन गर्ने व्यवसायी निचारिने र अवैद्य कारोबार गर्नेले प्रश्रय पाउने दावी गर्दै उनले सो ऐन तत्काल संसोधन हुनुपर्ने धारणा राखे । सुर्ति उत्पादक संघका अध्यक्ष सुरेश पोख्रल पान विक्रेता संघका अध्यक्ष रामकुमार आचार्य थोक सुर्ति वितरक साधुराम गौतम र पान व्यवसायी संघका अध्यक्ष टेक बहादुर अधिकारीले सरकारले लागु गरेको सो ऐनले स्वदेशी उद्यमीको पेटमा लात हान्ने काम गरेको आरोप लगाएका छन । उनीहरुले ऐनमा उल्लेख भएका सुर्तिजन्य बस्तुहरु बेच्ने व्यापारिले खरिद गर्न आउने महिला गर्भवती छिन या होइन भन्नेबारे जानकारी राख्न नसक्ने बताउँदै उनीहरुले सो बुँधा एकदमै अव्यवहारिक भएको दावी गरेका थिए ।
नेपालमा मात्रै नभै बिश्वका अन्य देशमा पनि यस किसिमका विवाद र वहस हुने गरेका छन् । हालसालै अमेरिकामा पनि यस्तै विवाद भएको थियो । त्यहाँको एउटा अदालतले गत ७ नोभेम्वरमा सरकारका नाममा ुस्टे अर्डरु जारी गर्दै चुरोट तथा सूर्तिजन्य वस्तुको वाहिर देखिने भागमा सरकारको निर्णय अनुसारका चित्र तथा आकृति राख्नु नपर्ने जनाएको थियो । वैध तरिकारले उत्पादन भई नियम पुर्वक राज्यलाई करतिर्ने माथि नियन्त्रणगर्दा त्यसवाट गलत र अवैध कृयाकलापले पश्रय पाउने भन्दै त्यहाँको अदातले पनि सरकारी निणर्य फिर्ता गर्ने आदेश जारी गरेको हो । तर नेपालको सन्दर्भमा भने त्यस बिषयमा वहस भएको पाइँदैन ।